Abbott GenoticsTM Testi
HBV DNA ölçümünde kullanılan bir hibridizasyon testi. Duyarlık sınırı yaklaşık 1 ml kanda 106 genom eşdeğeri kadardır.
Akut
Bireyin önceden mevcut fiziksel veya tıbbi durumunda birdenbire ve hızla ortaya çıkan, genellikle olumsuz yöndeki bir değişiklik.
Akut Hepatit
Başlangıçtaki HBV enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen hastalık.
Alanin Transaminaz (ALT)
Zarar gören karaciğer hücrelerinden serbest kalan bir enzim;karaciğer hücre hasarını gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Albümin
Karaciğerde sentez edilen bir kan proteini; genellikle karaciğer fonksiyonunu gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Alkali Fosfataz
Karaciğerden ve diğer dokulardan kana karışan bir enzim;safra yollarındaki veya hepatositlerdeki hasarı gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Anti-HBc
Hepatit B virüsünün HBcAg'ye karşı yapılan antikor.
Anti-HBe
Hepatit B virüsünün HBeAg'ye karşı yapılan antikor.
Anti-HBs
Hepatit B virüsünün HBsAg'ye karşı yapılan antikor.
Antijen
Antikor yapımını uyaran enfeksiyöz organizma kökenli bir protein ya da bir toksin.
Antikor
Bağışıklık sistemi tarafından yapılan ve genellikle yabancı bir antijene bağlanıp onu nötrleştirme amacını güden bir protein kompleksi.
Asit
Periton boşluğunda, çoğu zaman portal hipertansiyon nedeniyle aşırı sıvı birikmesi.
Aspartat Transaminaz (AST)
Zarar gören karaciğer ve kas hücrelerinden serbset kalan enzim; karac.ğer veya kas hücre hasarını gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Bilirübin
Hemoglobinin normalde karaciğer tarafından temizlenen yıkım ürünü; karaciğerde birikererk sarılığa neden olabilir.
Biyopsi
Laboratuvarda analiz amacıyla küçük bir doku parçasının alınması.
Child-Pugh Score
Sirozda karaciğer foksiyonunu asit, bilirübin, protrombin zamanı ve ensefalopati gibi parametrelere göre derecelendirme sistemi (A,B,C)
Chiron bDNA Testi
HBV DNA ölçümünde kullanılan hibridizasyon testi; duyarlılık sınırları 1 ml kanda 105-106 genom eşdeğeri arasındadır.
Dallanmış-zincirli DNA
Chiron HBV DNA testinde sinyal güçlendirilmesinde kullanılan birçok dalı olan DNA molekülü.
Dekompansasyon
Karaciğerin normal foksiyon görme yeteneğini kaybetmesi; şiddetli akut hastalığı veya ilerlemiş kronik hastalığı işaret eder.
Deoksiribonükleik Asit (DNA)
Bazı virüslerin ve daha yüksek evrim düzeyindeki organizmaların genetik materyalini (genom) oluşturan bir deoksiribonükleotid polimeri.
Direnç
Daha önce duyarlı bir mikroorganizmanın, mutasyon sonucunda anti-enfektif ajanlara duyarlılığını yitirmesi.
Enantiomer
Birbirinin aynı, ancak aynadaki görüntüsü şeklinde olan bir molekül çifti(lamivudin, saf bir enantiomerdir)
Endemik
Bir popülasyonda sürekli olarak mevcut bulunan, ancak yüksek düzeyde morbidite veya mortaliteye yol açmayan hastalığı anlatan bir sıfat.
Evre (karaciğer hastalığının)
Karaciğer hastalığının seyri içinde, geriye dönüşsüz karaciğer hasarının boyutlarını gösterir; HAI skorunun 4. komponenti (fibroz) ile belirtilir.
Fibroz (karaciğerde)
Karaciğerde, genellikle hepatosellüler nekroz görülen (karaciğer hücrelerinin zarar gördüğü veya tahrip olduğu) alanlarda gelişen fibroz doku çoğalması.
Fulminant
Hızla başlayan, çok ağır seyreden (bir hastalık)
Fulminant hepatit B
Karaciğer fonksiyonunun, genellikle akut HBV enfeksiyonuna eşlik edecek şekilde birdenbire ve çabucak bozulması, yüksek bir morbidite ve mortaliteye sahiptir.
Genom
Bir organizmanın genetik bilgilerini taşıyan nükleik asit (genellikle DNA)
Genom Eşdeğeri
Bir virüs genomundakine eşdeğer hepatit B virüsü DNA'sı (örneğin 1ml'de 106 genom eşdeğeri, mililitrede 106 virion demektir)
Genotipik Direnç (lamivudin)
Hastalarda, in vitro lamivudin direncine sahip olduğu bilinen HBV mutantlarının mevcut olması (klinik dirençli eşanlamlı değildir.)
Hepatik
Karaciğer ile ilgili
Hepatit B virüsü (HBV) DNA
Virüsün genomik DNA'sı her viriyonda kısmen çift sarmallı bir molekül bulunur.
HBV Polimeraz
HBV genomunun (genetik materyalinin) çoğalmasında rol oynayan virüs proteini.
HBV DNA Polimeraz
HBV genomunun (genetik materyalinin) çoğalmasında rol oynayan virüs proteini.
Hepadnavirüs
HBV'yi ve çeşitli hayvanlarda enfeksiyon yapan benzerlerini içeren virüs ailesi.
Hepatit
Karaciğer iltihaplanması
Hepatit B kor-antijeni (HbcAg)
Virüs partikülünün yapısal çerçevesini oluşturan virüs proteini.
Hepatit B e-antijeni (HbeAg)
Kanda ve karaciğerde bulunan, vironlarda bulunmayan bir virüs proteini; virüsün çoğalmakta olduğunu gösteren serolojik bir işarettir yapısal olarak HbcAg ile bağlantılıdır.
Hepatit Virüsü
Hepatit yaptığı bilinen ve A,B,C,D,E ve G harfleriyle tanımlanan 6 virüsten biri.
Hepatit B virüsü
Hepatit B etkeni
Hepatit B virüsü DNA'sı (HBV DNA)
Viral genomik DNA'dır; her vironda yalnızca kısmen çift şeritli DNA molekülü vardır.
Hepatit B yüzey antijeni (HbsAg)
Vironlarda ve dolaşımdaki kanda bulunan bir virüs proteini;devam etmekte olan HBV enfeksiyonunun serolojik işareti olarak kullanılır.
Hepatoselüler Nekroz
Karaciğer hücrelerinin patolojik ölümü
Hepatosit
Karaciğer hücresi;HBV enfeksiyonundaki primer konak.
Histolojik Aktivite İndeksi
Karaciğer hastalığının miktarını veya histolojik muayene sonuçlarını belirlemek için Knodell sisteminden yararlanılarak kullanılan puanlama yöntemi.
Histopatoloji
Biyopside veya ölümden sonra alınarak özel boyalarla boyanan doku örneklerinin incelenmesi yoluyla yapılan değerlendirme.
HIV
İnsan bağışıklık eksikliği virüsü.
İkterik
Sarılıklı
İltihap
Enfeksiyon etkenlerine veya tahriş edici maddelere tepki olarak bir dokuda iltihap hücrelerinin ve sitokinlerin toplanmasıdır.
İnterferon
Doğal immünomodülatör protein ailelerinden biri; bağışıklık sistemini uyarmak için tedavi amacıyla çeşitl, interferon tipleri kullanılmaktadır.
İntralobüler Nekroz
Karaciğer lobüllerinden birinin içerisindeki hücrelerin ölmesi.
Karaciğer Ensefalopatisi
İlerlemiş karaciğer hastalığının, reversibi nöropsikiyatrik komplikasyonu; karaciğerdeki metabolizmanın veya temizlik fonksiyonunun bozulması sonucu kanda atık madde(amonyak) birikmesine bağlıdır.
Karaciğer Fonksiyon Testleri
Karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek amacıyla yapılan kan testleri.
Klinik Direnç (Zeffix'e karşı)
Tedavi sırasında lamivudine dirençli HBV suşlarının ortaya çıkması sonucu, bir süre baskı altında kalan HBV DNA konsantrasyonunun birdenbire yükselmesi.
Knodell Skoru
Histopatolojik örneklerin incelenmesi sırasında karaciğer hastalığının derecesini belirlemek için kullanılan bir sistem.
Kovalent Olarak Kapalı
HBV DNA genomunun, hepatosit çekirdeğinde bulunduğu Sirküler DNA (cccDNA) sıradaki moleküler şekil; tüm HBV transkripsiyonu ve replikasyonunda kalıp olarak kullanılır.
Kronik HBV Taşıyıcısı
Kronik HBV enfeksiyonuna ait serolojik işaretlerin mevcut olduğu kişi.
Kronik Hepatit B
Uzun süre devam eden HBV enfeksiyonu. Serumda en az 6 ay arayla yapılan iki HbsAg testinin pozitif sonuçlanmasıyla teşhis edilir.
Lamivudin
Sentetik bir deoksisitozin analoğunun saf (-)- enantiomeri; güçlü ve selektif HIV ve HBV inhibitörü
Lokus
Moleküler biyolojide bir organizmanın genomu içinde özel bir bölge
Nekro-Enflamatuar Puan
Histopatolojik aktivite indeks puanı; Knodell sisteminin iltihap parametrelerinin miktar olarak belirlenmesi (fibroz hariç) Karaciğer biyopsisi örneklerindeki hücre hasarı veya ölümü (nekroz) ve lökosit infiltrasyonu (iltihap) puanı.
Nekroz
Hücre (doku) dökümü
Normalin Üst Sınırı
Bir hastalık işareti, biyokimya ya da hemataloji testine ait normal referans aralığının üst sınırı.
Nükleozid Analoğu
Nükleik asitlerin doğal yapı taşlarından birine benzeyen, sentetik bileşik.
Nükleotid
DNA'nın doğal yapı taşı; fosforillenmiş nükleozid.
Ortotopik Karaciğer Nakli
Hastalıklı bir karaciğerin çıkarılarak yerine, normal bağlantılarıyla birlikte sağlıklı bir karaciğer yerleştirilmesi.
Ördek Hepatit B Virüsü (DHBV)
İnsan hepatit B virüsünün hayvandaki benzeri; deneysel çalışmalar sırasında hepadnavirüs ailesinin biyolojisinin incelenmesinde kullanılır.
Periportal Nekroz
Portal damarları çevreleyen bölgedeki karaciğer hücrelerinin hasar görmesi.
Polimeraz Zincir Reaksiyonu
Bir nükleik asitin kolayca tanımlanabilmesi için çok fazla miktarda yapılmasını sağlayan, son derece duyarlı bir teknik.
Portal Hipertansiyon
Karaciğer portal damar sistemindeki kan basıncının aşırı yüksek olması; çoğu zaman fibroz veya siroza eşlik eden karaciğer-içi obstrüksiyonlara bağlıdır.
Portal İltihap
İltihap hücrelerinin karaciğer portal damarları çevresindeki bölgelere yerleşmesi.
Portal Venler
Dalaktan, safra kesesinden, pankreastan ve sindirim kanalının aşağı bölümlerinden gelen kanı karaciğere taşıyan damar sistemi.
Pre-Genomik RNA
cccDNA'nın transkripsiyon meydana gelen HBV RNA.HBV DNA sentezi için kalıp ödevini görür. Lamivudin, pregenomik RNA'dan HBV DNA'sının meydana gelmesini engeller.
Protrombin Zamanı
Pıhtılaşma ölçüsü; HBV hastalığla birlikte bu zamanın uzaması, karaciğer hücre fonksiyonunun azaldığını, yani ilerlemiş karaciğer hastalığını işaret eder.
Retrovirüs
Çoğalma siklüsünde, RNA genomunun revers transkripsiyon yoluyla (DNA varlığında DNA sentezi) meydana geldiği virüs; HIV, bir retrovirüstür.
Ribonükleik Asit (RNA)
Protein sentezinin eşlik ettiği birçok fonksiyona sahip ribonükleotid polimeri; aynı zamanda HIV ve grip (influenza) virüsü gibi bazı virüslerin genetik materyalini (genom) oluşturur.
Sarılık (İkter)
Dokularda bilirübin birikmesi sonucu derinin, gözlerin veya mukozaların sarı renk alması.
Serokonversiyon
Kandaki bir proteinin (antijenin) kaybolması birlikte buna karşı meydan gelmiş antikorların ortaya çıkması; örneğin HbeAg serokonversiyonu.
Siroz
Karaciğerde yaygın fibroz ve nodül oluşumu; normal karaciğer mimarisinin ortadan kalkması. Kronik hepatit B komplikasyonu.
Viral Hepatit
Virüs enfeksiyonu sonucu gelişen hepatit.
Viremi
Kanda virüs bulunması.
Virolojik İşaret
Enfekte eden virüsün moleküler işareti, hastalıktan farklı olarak hastanın klinik durumunu gösterir.
Virion
Enfeksiyöz virüs partikülü; virüs ve konak proteinleriyle viral genomu (RNA veya DNA) içerir.
Virüs
Bir nükleik asit genomuyla bir veya daha fazla sayıda virüse özgü protein içeren, ışık mikroskopuyla görülemeyen enfeksiyon etkeni.
YMDD
HBV polimeraz molekülünde bulunan ve mutasyon geçirdiğinde lamivudine dirençli HBV suşlarını meydana getiren amino asit sırası (tirozin-metionin-aspartat-aspartat)
