9 Haziran 2008 Pazartesi

Hepatit B e-antijeni (HbeAg)

Kanda ve karaciğerde bulunan, vironlarda bulunmayan bir virüs proteini; virüsün çoğalmakta olduğunu gösteren serolojik bir işarettir yapısal olarak HbcAg ile bağlantılıdır.

2 Şubat 2008 Cumartesi

Hepatit C Belirtileri

Hepatit C virüs antikorlarının rastlanma oranı ülkeler arasında farklılıklar göstermektedir. Bu oran % 0.4 ile % 3.8 arasında değişmektedir. Bazı çalışmalarda antikorların erkeklerde kadınlardan çok daha fazla olduğu bulunmuştur. Sosyo ekonomik şartları kötü olan toplumlarda kontaminasyon (bulaşma) çok yüksek olabilir. Eşcinseller veya HIV pozitif hastalar gibi yüksek riskli gruplarda antikor bulunma sıklığı eşdeğer ortalama popülasyona göre % 10 kadar daha fazladır.
Kan ve kan ürünleri, bilinen bir bulaşma yoludur. Diğer yollar kanıtlanmamıştır. Enjeksiyonlar ile kaza sonucu bulaşma riski % 3 gibi düşük bir düzeydeir, buda kandaki Hepatit C Virüsü sayısının düşük olması ile açıklanmıştır. Cinsel temas sırasında bulaşma riski çok düşüktür. Bulaşma yolu genellikle belirgin değildir. Kuluçka süresi 2 hafta ile 6 ay arasındadır.

Yapı, TanıHepatit C virüsünün elektron-optik resimleri yoktur. Bunun nedeni serumda virüs sayısının düşük olmasıdır. Hepatit C etkeni ajan, tek sarmallı RNA virüsleri grubundadır. Enfekte kişinin (mikrop taşıyan) serumunda virüs sayısının çok düşük düzeyde bulunmasından dolayı immünolojik testlerin duyarlılık sınırı altında olduğundan antijenlerin doğrudan gösterilmesi mümkün değildir. Ancak 2. ve 3. kuşak ELİSA testleri, Hepatit C virüs antijeni için spesifik antikorların gösterilmesi amacıyla kullanılmaktadır. 2. ve 3. kuşak testler kullanılarak 4-6 hafta sonra antikorlar gösterilebilir. Ancak bazı olgularda bu, 4-9 aya kadar gecikebilir.

Hepatit C'nin klinik gidişi, Vakaların % 30-90'ında kronikleşme ile ve % 5-30 kadarında karaciğer sirozu ile kendini belli eder. Çeşitli kronik karaciğer hastalıklarında Hepatit C virüsünün rolü henüz açıklığa kavuşmamıştır. Birçok karaciğer sirozu tiplerinde anti-HCV (Hepatit C Virüsü) gözlenmiştir. Hatta bu oran alkolik karaciğer sirozunda bile % 27 olarak bulunmuştur.

Spesifik tedavisi yoktur. Aktif bağışıklama bulunmamaktadır. Pasif bağışıklamanın ise başarı oranlarına ilişkin güvenilir çalışmalar henüz yoktur.

3 Temmuz 2007 Salı

Hepatit C Risk Grubu


Hepatit C Risk Grubu

Damar içi ilaç alışkanlığı olanlar.
Uygun şekilde sterilize edilmemiş aletlerle dövme yaptıranlar.
1992'den önce kan/organ nakli yapılmış olanlar
Uygunsuz şartlarda diş tedavisi ve cerrahi müdahale geçirenler.
Uygun şekilde sterilize edilmemiş aletlerle manikür, pedikür yaptıran, berberde tıraş olanlar.

6 Mayıs 2007 Pazar

Hepatit C Nedir ?


Hepatit C çoğunlukla bilmeden içimizde taşıdığımız bir düşman. 10 yıllarca bekleyebiliyor, belirtileri pek dikkat çekmiyor. Kronikleştiğinde ise tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Türkiye’de yaklaşık 700 bin Hepatit C hastası bulunuyor.
Hepatit B aşıyla önlenebiliyor. Hepatit C için ise geliştirilmiş bir aşı yok. Ancak tedavi edilebiliyor.


Hastalığın bulaşma yollarına gelinceİlk sırada kan nakli geliyor. Kan nakli öncesi Hepatit C taraması yapılmaması, riski artırıyor.Steril olmayan tıraş bıçağı, manikür-pedikür aletleri, tırnak makası gibi yaralanmaya yol açan aletlerin ortak kullanımından da Hepatit C bulaşabiliyor.Hepatit C, hamile anneden bebeğe de geçebiliyor ama oran çok düşük.Çok eşli kişilerde hastalığın cinsel yolla bulaşma oranı yüksek. Yine damaryolu ile ilaç kullananlardada risk fazla.Hepatit C enfeksiyonu kanla yapılan antikor testleriye belirlenebiliyor.

3 Mayıs 2007 Perşembe

Hepatit Çesitleri ve Bulaşma Yolları

Hepatit Çeşitleri Bulaşma Yolları
Hepatit A Yiyecek ya da su ile oral yolla
Hepatit B Kan/vücut sıvıları ve anneden çocuğa
Hepatit C Kan/vücut sıvıları ve anneden çocuğa
Hepatit D Kan/vücut sıvıları (sadece hepatit B virüsü ile bulunabilir)
Hepatit E Su ile oral yolla
Hepatit G Kan

15 Nisan 2007 Pazar

Hepatit (Sarılık)


HEPATİT (SARILIK)

Hepatit karaciğerin iltihabıdır.Hepatitlerin çoğu virüslere bağlı olmakla beraber ilaçlar,toksik maddeler,radyasyon,bağışıklık sistemindeki bozukluklar gibi farklı nedenlere bağlı olabilir
Halk arasında, viral hepatitle, sarılık karıştırılır ve her sarılık " viral hepatit" zannedilir. Halbuki sarılık bir hastalık değil belirtidir. Birçok hastalık, sarılık belirtilerine neden olabilir. Örneğin, ana safra kanallarında taş olması sarılığa neden olabilir. Ancak viral hepatit'le hiçbir ilgisi yoktur ve bulaşmaz. Yeni doğanlarda rastlanan sarılığı da hepimiz biliriz. Bu tür sarılığın da "viral hepatit"le bir ilgisi yoktur ve bulaşmaz..
Hepatite yol açan A,B,C,D,E virüsleri yanısıra daha az sıklıkta farklı virüslerde vardır. A ve E virusları dışkı ile atılırlar. A virusu ile oluşan bulaşıcı sarılıkta hastanın dışkısı, sarılığın ortaya çıkışından 2 hafta öncesi ile 1 hafta sonrası çok bulaşıcıdır. Bu viruslar ile oluşan hepatitler esas itibariyle, virus taşıyan dışkı ile kirlenmiş su ve besin maddelerinin (sebze ve meyvalar) ağızdan alınması sureti ile bulaşırlar. Virusla kirlenmiş yüzeylere temas etmiş ellerin ağıza değdirilmesi de kişisel bulaşmada ve virusun yayılmasında çok önemlidir. B ve C virusları ise, başlıca, kan yoluyla (kan ve kan ürünlerinin alınması, mikroplu enjektör ve iğnelerinin kullanılması, ortak jilet veya diş fırçası kullanımı, akupunktur, diş tedavisi---) ve cinsel ilişki suretiyle bulaşırlar. Hastalığın, bu virusları taşıyan anneden bebeğe geçişi de mümkündür.
En sık rastlanan belirtiler, halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karnın sağ üst kadranında ağrı, derinin ve gözakının sararması ve idrarın koyulaşmasıdır. Kısa süren ateş olabilir.Hastaların bazıları enfeksiyonu sararmadan halsizlik eklem ağrıları ve hafif ateş ile gripal enfeksiyon tarzında geçirirler.
A ve E hepatit enfeksiyonları tam şifa ile iyileşirken,B,C hepatitler ise kronikleşebilirler.Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde hepatit B hala önemli bir sorundur. Ülkemizde hepatit B oranı bölgelere göre değişmekle beraber % 10 civarındadır.Gelişmiş ülkeler de ise aşı sorunu çözüldüğü için bu oran çok azdır.Hepatit C nin aşısı henüz yok.Hepatit B ve C hastalarının bir kısmı kronikleşebilmekte ve siroz ,ileri dönemde karaciğer kanserine dönüşebilmektedir.Hepatit C nin toplumumuzdaki yaygınlığı çok düşüktür. bu nedenle C virusu hepatiti bireysel açıdan tehlikeli bir hastalık olmakla beraber toplumsal açıdan fazla tehlike arzetmiyor. C virusu hepatiti özellikle hemodiyaliz hastaları ve sık sık kan nakli yapılan hastalar için ciddi bir tehlike oluşturabilir
Hepatit B enfeksiyonu geçirenlerin bir kısmı tam olarak iyileşememekte ve taşıyıcı kalmaktadırlar. B virusu taşıyıcısı, hasta olmasa bile, kanı ve diğer vücüt sıvıları ile hastalığı başkalarına bulaştırabileceğini bilmelidir. Kan vermemeli ve korunmasız (kondom.) olarak, bağışık olmayan veya aşılanmamış kişilerle cinsel ilişkiye girmemelidir . B virusu hepatitine karşı, aşı ( ve / veya gerektiğinde HB immunglobulin ) ile, etkin biçimde korunmak mümkündür. Aşı yüksek oranda (%95 )bağışıklık sağlar. Bu bağışıklık en az 5 yıl devam eder. Hepatit B aşısı çok güvenilir bir aşıdır Akut hastalıkta özel bir tedavi yoktur. Hastaya sindirimi kolay yiyecekler verilir. Yağı az yiyecekler önerilir. Üzüm, bal gibi glikozdan zengin besinlerin mönüde yer alması uygundur. Hasta istirahat ettirilir. Akut hastalık genel olarak 4-6 haftada kendiliğinden iyileşip şifa ile biter.Kronik hepatitlerde ise aktivasyon derecesine ve enzim seviyelerine göre tedaviler uygulanmaktadır.Bu yönde gelişmeler hızla ilerlemektedir.

UZM. DR. JAN KLOD KAYUKA-ALMAN HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI UZMANI

30 Mart 2007 Cuma

Kronik HepatitC

KRONİK HEPATİT C DE SİROZ OLUŞUYOR. PEKİ SİROZUN ŞİDDETİNİ ARTIRAN RİSK FAKTÖRLERİ VARMIDIR?

20-30 yıl gibi bir ortalama sürede ortaya çıkan siroz bazı durumlarda şiddetlidir;

Yaş (ileri yaşlarda siroz daha şiddetlidir)
Erkek hastalarda siroz daha şiddetlidir
Alkol kullananlarda siroz daha şiddetlidir
Sigara ve tütün siroz daha şiddetlidir
Aids (AIDS - HİV ) siroz daha şiddetlidir

Kronik Hepatit C

KRONİK HEPATİT C

6 aydan daha fazla sürede devam eden hepatit C ile oluşan hepatit durumu kronikleşmiş hepatit C hastalığıdır. Özellikle küçük çocuklarda belirti vermeden gider. Ancak daha ileri yaşlardaki bireylerde bazı belirtiler olabilir

Kronik hepatit C belirtiler:

Sebat eden bir halsizlik
Hafif-orta derece karın ağrısı
Siroz belirtileri: vücutta kırmızı damar lekeleri ki bunlara spider (örümcek) denir. Avuç içersindeki kızarıklıklar, karında şişlik, el ve ayaklarda ödem ve şişlik gibi belirtileri olan karaciğer de fibrozla giden çok ciddi bir hastalıktır.


KRONİK HEPATİT C DE SİROZ OLUŞUYOR. PEKİ SİROZUN ŞİDDETİNİ ARTIRAN RİSK FAKTÖRLERİ VARMIDIR?
20-30 yıl gibi bir ortalama sürede ortaya çıkan siroz bazı durumlarda şiddetlidir; Yaş (ileri yaşlarda siroz daha şiddetlidir) Erkek hastalarda siroz daha şiddetlidir Alkol kullananlarda siroz daha şiddetlidir Sigara ve tütün siroz daha şiddetlidir Aids (AIDS - HİV ) siroz daha şiddetlidir

Hepatit C Hastaliginin Belirtileri

HEPATİT C HASTALIĞININ BELİRTİLERİ:

Hepatit c belirtileri hafif olarak algılanabilir yada farkında olmadan geçirilebilir. Genel olarak küçük çocuklarda belirtisiz seyreder. Ancak daha büyük çocuklarda yetişkinlerde bazi belirtiler görülür

Hepatit c belirtiler:

Hailsizlik ve kaslarda zayıflık hissi
Baş ağrısı
Karın ağrısı (ki bu ağrısı karaciğer bölgesinin hemen üzerindeki bölge)
Bulantı
Koyu renkte idrar (kola rengi)
Kilo kaybı
Yağlı yiyeceklerden tiksinme
Nadiren sarılık
Eklem ağrıları

Hepatit C

Hepatit C virüslerle bulaşan hepatitler arasında kan yolu ile en sık bulaşan tiptir. Bu sebeple özellikle kan nakli ve kan ürünleri ile edinildiğinin bilinmesi oldukça önemlidir. Son zamanlarda tıp literatüründe de yayınların sayısı arttıkça hepatit C ile ilgili bilgilerimizde artmaktadır.

Hastalık çoğu zaman akut(aniden ve kısa sürede) başlar. Hafif ve orta derecede geçirilen bir takım belirtiler kişi tarafından çoğu zaman algılanmaz. Bu arada karaciğer enzimlerinde hafif yükselme ile giden bir kan tablosu hakimdir. Akut dönemde hastalığı geçiren kişilerin yaklaşık % 85 inde hastalık kronik hepatit e doğru gider. Bu oldukça yüksek bir rakamdır. Ve dahada önemlisi bu hastaların % 20 sinde siroz denilen( siroz = Kronik yaygın ve ilerleyici karaciğer iltihabıdır.) tablo ortaya çıkar

bir rakamdır. Ve dahada önemlisi bu hastaların % 20 sinde siroz denilen( siroz = Kronik yaygın ve ilerleyici karaciğer iltihabıdır.) tablo ortaya çıkar

27 Mart 2007 Salı

Hepatit C Nasıl Önlenebilir

Hepatit C Nasıl Önlenebilir

  • Dövme, piercing, akupunktur, sünnet, kulak deldirme, diş tedavisi gibi risk taşıyan girişimleri sağlıklı ve steril şartlarda yaptırmak
  • Tıraş bıçağı, diş fırçası, tırnak makası gibi kişisel eşyaları paylaşmamak
  • Gereken durumlarda mutlaka el yıkamak
  • Kişisel korunma materyali kullanmak (eldiven, maske vb.)
  • Korunmasız cinsel ilişkide bulunmamak
  • Bulaşma riski olan yüzeyleri 1/10 sulandırılmış çamaşır suyu ile temizlemek
  • Sadece tek kullanımlık iğne ucu ve şırınga kullanmak

Hepatit C Risk Grubu

Hepatit C Risk Grubu

  • Damar içi ilaç alışkanlığı olanlar.
  • Uygun şekilde sterilize edilmemiş aletlerle dövme yaptıranlar.
  • 1992'den önce kan/organ nakli yapılmış olanlar
  • Uygunsuz şartlarda diş tedavisi ve cerrahi müdahale geçirenler.
  • Uygun şekilde sterilize edilmemiş aletlerle manikür, pedikür yaptıran, berberde tıraş olanlar.

Hepatit C Tedavi Edilebilir

Hepatit C Tedavi Edilebilir
Henüz aşısı bulunmayan Hepatit C'nin tedavisinde en önemli konu erken teşhistir. Kan yoluyla bulaşan Hepatit C, gizli bir hastalık olmasına rağmen kolayca teşhis edilebilir. Kronik Hepatit C tedavi edilemez ise siroz, karaciğer kanseri ve ölüme neden olur. Siz de eğer risk grubundaysanız mutlaka test yaptırın. Hepatit C testi, tüm sağlık kuruluşlarında kolayca yaptırılabilir.
HCV ile enfekte kişilerin yaklaşık sayısı, dünyada 170 milyon, Türkiye'de ise yaklaşık 700 bin kişidir.

Hepatit B

HEPATİT B
Hepatit B virüsü ile ortaya çıkan karaciğer hücre iltihabı ve hasarı hepatit B hastalığı olarak tanımlanır. Ülkemizde taşıyıcılık oranı %3 ile %7 arasındadır.
HEPATİT B NASIL BULAŞIR ?
İnsandan insana vücut sıvıları yolu geçer:
Kan
Semen (meni)
Vajinal sıvı ve salgılar (adet kanı dahil)
Doğum sırasında anneden bebeğe geçiş (perinatal hepatit

KAN, KAN ÜRÜNLERİ:
Kan yolu ile bulaşma özellikle gelişmiş ülkelerde damardan yasa dışı ilaç kullananların, kullandıkları iğnelerin bir şekilde diğer insanlara yayılması ile ortaya çıkmaktadır. Ayrıca yine bu kişilerin kullandıkları eşyaların diğer kişilerce kullanılması da bulaşmayı sağlar. Ancak dünya üzerinde hepatit B açısından oldukça yüksek riskli bir grup olan sağlık çalışanları açısından iğne yolu ile bulaşma son derece önemlidir. Çeşitli sağlık birimlerinde çalışan sağlık personeli özellikle kaza sonucu iğne batması ile hepatit B ye yakalanmaktadırlar. Ayrıca yine sağlık çalışanları hasta kişilerin kanının bulaştığı bir cisimle yine kaza sonucu yaralanır veya temas ederlerse yine hepatit B ye yakalanabilirler. Yine normal popülasyon ve sağlık çalışanları için kan nakli sonucu bu hastalığa yakalanma riski vardır. Gelişmiş ülkeler bu sorunu kan nakilleri sırasında tarama yaparak çözmüşlerdir. Ve bu tür bir bulaşma yolu dolayısıyla ortadan kalkmıştır.

CİNSEL İLİŞKİ:
Cinsel ilişki sırasında hepatit B ile enfekte bir kişinin vücut sıvılarının diğer partnerin vajina, makat(rektum, özellikle ters ilişki) idrar kanalı (üreterler) ve ağızdaki yaralı veya çizik bölgelere teması ile hastalık geçer.

DÖVME VE PİERCİNG
Ülkemiz ve tüm dünyada dövme (tattoo) ve piercing sırasında kullanılan iğnelerin yeterince steril ve tmiz olmamasından dolayı kişiye bulaşması söz konusudur.

TRAŞ TAKIMI USTURA VE DİŞ FIRÇASI
Hastalıklı kişilerin kullandığı ve kan bulaşmış ustura, traş fırçası ve diş fırçalarının kullanılması ile hepatit B bulaşabilir.

PERİNATAL GEÇİŞ: (HAMİLELİKTE GEÇİŞ)
Doğum sırasında anneden çocuğa hepatit B mikrobu geçmesi sonucu ortaya çıkan durum perianatal geçiş olarak tanımlanmaktadır.

HEPATİT B NİN KULUÇKA SÜRESİ:
Normal olarak 45-180 gün arası değişen bir kuluçka süresi olan bu hastalık ortalama olarak 60-90 gün arasında toplumun büyük kesiminde hastalığın ortaya çıkması için gereken kuluçka süresidir.

KULUÇKA EVRESİNDE HEPATİT B BULAŞIR MI?
Doğal olarak akla gelen ilk soru hastalığın kuluçka süresinde bulaşıcı olup olmadığıdır. EVET...kuluçka süresince özellikle vücut sıvıları oldukça bulaşıcıdır. Vücutta hepatit B ye karşı antikor (mikroplara karşı vücut tarafından oluşturulan protein kökenli koruyucu maddeler) oluşumuna kadarki evrede hastalık son derece bulaşıcıdır.

KURUMUŞ KAN VE TÜKRÜK (SALYA) HEPATİT B AÇISINDAN BULAŞICI BİR RİSK FAKTÖRÜMÜDÜR ?
EVET...bir hafta dahi kuruyarak kalan kan ve salya hepatit hastalığının bulaşması için yeterli. Bu sebeple çok dikkatli olunması gerekir.

PEKİ KRONİK HEPATİT B HASTALARI HASTALIĞI BULAŞTIRIR MI?
EVET...özellikle kronik hepatit B taşıyıcısı olan kişilerle yaşayan ve bu kişilerin seks partnerleri açısından hastalığın bulşama riski vardır.

HEPATİT B NİN BELİRTİLERİ:
Yenidoğan bebekler hepatit B ile ile ilgili belirgin olarak herhangi bir belirti vermez. İlerleyen yaş belirti verme ile doğru orantılıdır. Yaş ilerledikçe yapılan araştırmalar belirtilerin arttığını göstermiştir. Hepatit B nin hastalık belirtileri aşağıdaki gibidir;

Tüm vücutta Aşırı halsizlik
Hafif derecede ateş
Baş ağrısı
İştah kaybı
Bulantı kusma
Özellikle karaciğer bölgesinin üzerinde ağrı ve hassasiyet. Bu ağrı sarsıntı ve eğilme artar.
Kabızlık veya ishal
Kas ve eklemlerde yaygın ağrı
Deride kızarıklık
5 yaşın üzeri ve yetişkinlerin % 40 da sarılık ortaya çıkabilir. ayrıca bebeklerin ise % 10 unda ancak sarılık görülebilir.
Son olarak ise bazı hastalar kan verene yahut hekimleri tesadüfen hepatit B için tarama testi isteyene kadar hepatit B olduklarını bilemezler. Bunun anlamı ise bazı vakalarda hepatitin belirti vermeden geçmesi veya anlaşılamaması anlamındadır. Dikkat edilecek olursa yukarıdaki belirtiler, herhangi bir gribal enfeksiyonda görülebilir. Ancak karaciğer bölgesi üzerindeki ağrı, sarılık ...gibi semptomlara özellikle dikkat edilmelidir. Yada aşılanmamış bireylerin özellikle tarama testleri yaparak hastalığı geçirip geçirmediklerini anlamaları, ve bunun sonucuna göre sonuçlar negatif ise aşılanmaları, pozitif ise ömür boyu gözetim altında olmaları gerekir. Çünkü hepatit B siroz ve karaciğer kanserine sebep olabilecek sinsi bir hastalıktır. Kimi karaciğer kanseri yada aniden çıkan siroz vakalarının altında hepatit B virüsü olduğu sonradan belirlenmekte ve bu hastalar bu teşhis konulana kadar hepatit B den habersiz dolaşmaktadırlar.

HEPATİT B VİRÜSÜ ALINDIKTAN SONRA VÜCUTTA NELER OLUR?
Hastalık alındıktan sonra hastaların büyük çoğunluğu antikor oluşumu ile ilgili olarak 4-8 hafta içersinde kendilerin iyi hisseder. Özellikle yaşlı hastalarda belirtileri daha ağır olabilir. Ve bu hastalarda bazen belirtiler uzayabilir.

Hastaların az bir kısmında hepatit B virüsü hastanın kanında ve karaciğer saptanmaktadır. Bu hastalar kronik hepatit B dediğimiz formdaki hastalardır. Bu hastalarda karaciğer enzim testlerinde yükselme görülebilir. Yada bu hastalar hiçbir belirti vermeden yıllarca kronik formla beraber yaşarlar. Ancak daha öncede altını çizdiğimiz gibi kronik hepatit B taşıyıcıları için beraber yaşadıkları ev halkı ve seks partnerleri hastalığı kapma açısından büyük riski taşımaktadır.

HEPATİT B VİRÜSÜ İLE ORTAYA ÇIKABİLCEK KÖTÜ SONUÇLAR NELERDİR?
Siroz (Kronik yaygın ve ilerleyici karaciğer iltihabıdır.Öldürücü bir hastalıktır.Ortalama yaşam süresi 38-40 aydır)
Karaciğer kanseri
Karaciğer yetersizliği
Fulminan hepatit denilen çok kısa sürede (1 ay gibi...) karaciğer yetersizliğine götüren ölümcül bir hastalık tipi
Hepatit D hastalığı

HEPATİT B HASTALIĞINDA RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR ?
Hepatit B taşıyıcı bir seks partnerine sahip olma
Çok eşlilik
Başka bir cinsel yolla bulaşan hastalığın olması
Hepatit B li hastaların çatal, kaşık, bıçak, jilet, ustura ve benzeri eşyalarını paylaşmak
Damardan ilaç kullanımı
Meslek (doktorlar, hemşireler,dişçiler, kan ve kan ürünleri ile uğraşan laboratuar ve kan merkezi çalışanları.
Hepatit B virüsü açısından yüksek riskli ülkelerde 6 aydan fazla yaşamak (Çin, Afrika, Asya kıtasının merkezi ve kuzey doğusu, Ortadoğu, Doğu Avrupa )
Uzun süre hepatit B virüsü taşıyıcı bir insanla aynı odayı çeşitli sebeplerle paylaşma (yatakhane, hapishane...vs)
Homoseksüel veya biseksüel olma
Temiz ve hijyenik olmayan yerlerde dövme veya piercing yaptırma ve buralarda çalışma
Hijyenik şartları iyi olamayan berberlere tıraş olma
Annede hepatit B virüsü ile enfeksiyon olması yeni doğan bir çocuk için her zaman rsik faktörüdür. Ancak çocuk doğar doğmaz hepatit aşısı ve hepatit B koruyucu immunglobin (koruyucu serum) yapılırsa hastalığa yakalanmaz.
Hepatit B li bir kişi tarafından ısırılmak
Hemofili veya diyaliz hastası olmak.(bu kişiler kan almak veya sürekli kan temizlenmesi gereken grupta olduklarından hepatit B açısından son derece yüksek risk grubundadır.)

PEKİ HEPATİT B ÖPÜŞME İLE GEÇER Mİ?
HAYIR... hepatit B öpüşme ile geçmez. Toplum olarak sık sık öpüşen bir yapımız olduğu için bu konunun bilinmesi önemlidir.

PEKİ NE ZAMAN HEPATİT B İÇİN DOKTORA BAŞ VURMALIYIM?
Yukarıda sayılan risk faktörlerini taşıyorsanız, ayrıca yine yukarıda sıraladığımız hepatit B ile ilgili hastalık belirtileriniz varsa hemen hekiminize hepatit ile ilgili testler için baş vurunuz. Ayrıca hepatit B vakalarının % 35 inde hastalığın hiçbir risk faktörü olmadan tespit edilmesi aşısı olmayan herkesin hekimine başvurarak testler yaptırması, eğer testler negatif ise aşı yaptırması, pozitif ise belirli aralıklarla izlenmesi gerekmektedir. Çünkü hepatit B kronik sonuçları bakımından tehlikeli bir hastalıktır. Karaciğer yetersizliği,siroz karaciğer kanseri gibi çok ağır ve ölümcül sonuçlara gidebilen bu hastalık toplumları,aileleri ve bireyleri çok dramatik sonuçlarla karşılaştırabilmektedir.

ÖNEMLİ NOT 1: Aynı mekanı ve evi paylaştığınız herhangi bir kişide yeni tespit edilmiş hepatit B hastalığı varsa hemen hekiminize sizde test ve korunma için başvurunuz.

ÖNEMLİ NOT 2: Kadın veya erkek olsun özellikle korunmasız bir cinsel ilişki sonrası şüpheleriniz var ise hemen hekiminize test ve korunma için başvurunuz.

ÖNEMLİ NOT 3: Hepatit B olduğunu düşündüğünüz biri tarafından ısırılı iseniz hemen hekiminize test ve korunma için başvurunuz.

ÖNEMLİ NOT 4: Mesleğiniz (doktorlar, hemşireler,dişçiler, kan ve kan ürünleri ile uğraşan laboratuar ve kan merkezi çalışanları....kısaca sağlık çalışanları...) risk grubunda iseniz hemen hekiminize test ve korunma için başvurunuz.

PEKİ YUKARIDA YAZDIĞINIZ DURUMLARDAN ŞÜPHELENEREK HEKİME BAŞVURDUM VE TESTLERİM NEGATİF ÇIKTI...PEKİ SONRA NE OLACAK?
Hepatit B ye maruz kalınma olasılığı üzerine (örneğin hepatit B li olduğunu düşündüğünüz biri ile cinsel ilişkiye girdiniz, yada ısırıldınız veya aynı mekanda yaşadığınız birinde hepatit B hastalığı yeni tespit edildi...) hekiminize başvurduğunuzda beklemek gibi bir lüks yoktur. Hekiminiz hemen size hepatit B immun globulin (koruyucu serum) ve üç doz sürecek hepati aşısı yapmalıdır.

PEKİ CİNSEL İLİŞKİDEN SONRA NE KADAR SÜRE İÇİNDE HEPATİT B İMMUN GLOBULİNİNİ (koruyucu serum) YATIRABİLİRİM ?
Şüphe ettiğiniz bir cinsel ilişkiden sonra hepatit B immun globilinini ilk 2 HAFTA içinde yaptırmalısınız. Bu süreyi geçirirseniz hepatit B immun globulininin (koruyucu serum) koruyucu etkisi olmaz. Tabi ilk 2 haftada bu seruma ilaveten bir de 3 dozluk aşı programına alınmanız gerekmektedir.

PEKİ SAĞLIK ÇALIŞANIYIM VE ELİME HEPATİT B Lİ BİR HASTANIN KANIYLA BULAŞIK İĞNE BATTI, NE KADAR SÜRE İÇİNDE HEPATİT B İMMUN GLOBULİNİNİ (KORUYUCU SERUM) YATIRABİLİRİM ?
Böyle bir duruma maruz kaldıysanız hepatit B immun globilinini ilk 7 GÜN içinde yaptırmalısınız. Bu süreyi geçirirseniz hepatit B immun globulininin (koruyucu serum) koruyucu etkisi olmaz. Tabi ilk 7 GÜN içersinde bu seruma ilaveten bir de 3 dozluk aşı programına alınmanız gerekmektedir.

HASTALIĞIN SEYRİ:
Hepatit B hastalığı akut ve kronik seyir gösteren bir hastalıktır. Akut formunda hastalık hiç hissedilmeden iyileşebildiği gibi, birkaç hafta devam eden seyirle hafifi belirtilerle iyileşebilmektedir. Bu süreç genelde 4-8 hafta olarak tanımlanabilir. Ancak hastalık 6 aydan fazla sürede bir kişinin kanında ve karaciğer de tespit edilirse artık kronikleşmiş anlamındadır. Hastalığın kronikleşmesi ortaya çıkarabileceği sonuçlar açısından takip edilmesi gereken bir durumdur. Çünkü kronikleşmiş hepatit B hastalığı siroz veya karaciğer kanserine sebep olabilir. Burada okuyucularımıza şu hususu önemle vurgulamalıyız. Tüm kronik hepatit B formları siroza veya karaciğer kanserine sebep olur demiyoruz. Sebep olabilir deniliyor. Hastalığın seyrinde kronikleşme olasığı bakımından çocuklar daha riskli grupta görünmekte. Çünkü yenidoğana doğum sırasında bulaşan hepatit B nin kronikleşme olasılığı % 90 dır. Yine 1-5 yaş arasında alınan hepatitin kroniklşeme olasılığı %30 dur. 5 yaşından sonra ise bu rakam % 7 lere kadar geriler.

KLİNİK:
1-SARILIKLI FORM: Başlangıçta gribal enfeksiyon, gastroenterit, (İştahsızlık, bulantı, kusma,karnın sağ üstünde ağrı) döküntüler, ateş, başağrısı, halsizlik, çabuk yorulma, eklem ağrısı ve iltihabı, gibi özgün olmayan belirtiler vardır. Bu belirtiler gerilerken hastada sarılık ortaya çıkar. Bu döneme idrar renginin koyulaşması ve dışkı renginin açılması öncülük eder.Tam iyileşme 6 ayda olur.
2-SARILIKSIZ FORM: Klinik belirti ve bulguların silik olduğu ve gözden kaçan vakaların olduğu klinik formdur.
3-KOLESTATİK FORM: Sarılıklı ve kaşıntılı belirtiler vardır.
4-SUBFULMİNAN FORM: Hafif ateşle birlikte sarılık ve sindirim sistemi şikayetleri iyileşme olmadan devam eder. 3-10 haftada ölüm veya 1-3 yıl içinde siroz gelişir.
5-FULMİNAN FORM: 1-2 hafta içinde ağır karaciğer yetersizliği olur ve ölümle sonuçlanır.

HEPATİT B VE KAN TESTLERİ:
Hekiminizle konuştuğunuzda gerek fiziksel muayene ve gerekse başvurma sebebinizde göz önünde bulundurulduğunda eğer hepatit B şüphesi var ise hekimiz hepatit B ile ilgili kan testleri isteyecektir. Bu testler üç ana gruptadır;

Hepatit B nin DNA: Hepatit B virüsünün genleri ki bu HBV DNA sı olarak tanımlanır.
Hepatit B antijenleri: Hepatit B virüsünün kanda ortaya çıkan yapısal proteinleri.
Hepatit B antikorları: Vücut tarafından hepatit B den korunmak için ürettiği protein yapılı koruyucu maddeler.
Bu testler kısaca:

Hbs-Ag : Hepatit B (surface) yüzey antijeni
Anti-Hbs: Hepatit B yüzey antijenini nötrleştirmek için vücut tarafından üretilen koruyucu protein
Hbe-Ag: Hepatit B antijenlerinden biri, “early” antijeni olarak adladırılır
Anti-Hbe : Hepatit B Hbe-Ag antijen antijenini nötrleştirmek için vücut tarafından üretilen koruyucu protein
Anti-Hbc(Ig-M) : Hepatit B “core” antijeni (erken dönemde çıkar)
Anti-Hbc(Ig-G) : Hepatit B “core” antijeni (Geç dönemde çıkar)
HBV-DNA : Hepatit B genetik DNA maddesi (serumda)

BU TESTLERLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİLER:
Hepatit B surface (yüzey) antijeni (HBsAg): bu testin pozitif çıkması durumunda aşağıdaki durumlar söz konusu olur;
bu testin pozitif olduğu kişi etrafındaki kişiler hepatit B yi bulaştırabilir.
bu antijen bir kişinin kanıda 6 aydan uzun süre pozitif olarak kalırsa bu durum kronik hepatit B enfeksiyonudur.
Hepatit B e antijeni (HBeAg): bu testin pozitif çıkması durumunda aşağıdaki durumlar söz konusu olur;
bu antijenin pozitif olması kişinin hepatit B enfeksiyonu ile şiddetli derecede enfekte olduğunu gösterir.
kronik hepatit B enfeksiyonu olan kişilerde, bu antijenin yüksek olması, bu kişilerde karaciğer hastalığı riskinin arttığını ve bu kişiler tedavi açısından değerlendirilmeye alınır.
Hepatit B core antikoru (anti-HBc): bu antikor
HbsAg pozitif olan tüm hastalarda pozitiftir.
hepatit B ile bir veya birden fazla defa enfekte olan tüm kişilerde bu antikor pozitiftir.
Hepatit B core antijeni İgM tipi Antikor (IgM anti-HBc):
Beraberinde HbsAg pozitif olsun veya olmasın, IgM anti-HBc pozitifliği hepatit B ile enfekte olunduğunu veya son 6 ay içinde geçirilmiş hepatit B enfeksiyonunu gösterir.
HbsAg negatif iken bu antikorun varlığı, akut veya yakın zamanda geçirilmiş hepatit B enfeksiyonunu gösterir
Hepatit B core antijeni İgG tipi Antikor (IgG anti-HBc):
1. hepatit B enfeksiyonunu gösteren antikordur. Ancak hastalığın seyri ile ilgili net veriler ortaya koymaz.

Hepatit B surface (yüzey) antikoru (anti-HBs): bu antikor
Bu antikor hepatit B nin başlangıcı ve iyileşmesi arasındaki dönemde ortaya çıkar.
hepatit B aşısı yaptıran kişilerde bu antikor pozitiftir. Ve koruyucululuğu gösterir.
Hepatit B e antikoru (anti-HBe) :
1. bu antikor haftalar ve aylar içersinde ortaya çıkar ve daha sonrada kaybolur.

Hepatit B genetik DNA (HBV DNA)
En duyarlı test olan hepatit B DNA sının (genetik maddesinin) tespitidir. Aktif enfeksiyon göstergesidir.
KRONİK HEPATİT B Lİ HASTALARDA İZLEME VE TEDAVİNİN ŞEKLİNİ BELİRLEMEK İÇİN HANGİ TESTLER İSTENMEKTEDİR?

Tomografi
MR (EMAR)
Karın ultrasonografisi
Karaciğer biyopsisi (karaciğer den parça alma işlemi)
ÖZELLİKLE GELİŞMİŞ BATI ÜLKELERİNDE HAMİLELİK DÖNEMİNDE HBASG (Hepatit B (surface) yüzey antijeni) TARAMASI RUTİN OLARAK YAPILMAKTADIR VE YAPILMASI TAVSİYE EDİLMEKTEDİR. BİZDE ÜLKEMİZDEKİ HAMİLE BAYANLARA HBSAG TARAMA TESTİ YAPTIRMALARINI VE RİSKLİ GRUBA GİREM HAMİLE BAYANLARIN GEBELİĞİN İLERLEYEN SAFHALARINDA BU TESTİ TEKRARLAMALARINI ÖNERİRİZ. DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN BU DURUMU MUTLAKA HEKİMİNİZLE TARTIŞINIZ.

HEPATİT B İÇİN TARAMA TESTİ YAPTIRMAK ŞART MIDIR? YADA TARAMA TESTİ YAPTIRMADAN AŞI YAPTIRILMASININ BİR ZARARI VARMIDIR?
Gelişmiş batı ülkelerinde yapılan yayınlara göre hepatit B için tarama testi yaptırmadan aşı yaptırmak daha ucuz ve sakıncasız bir yöntemdir ve bu şekilde olam ihtimali vardır.Geçirilmiş bie hepatit B enfeksiyonu olan bir kişi “tarama testi yaptırmadan aşı yaptırırsa bir zararı olur mu ?”sorusuna bilim adamlarının cevabı bir zararın olmadığıdır. Eğer kişi farkında olmadan hepatit B yi kapmış olabilir. Tarama yapılması var olan bir hepatit B hastalığının durumu hakkında bilgi verir. Buda kişinin ileriki tedavisi ve hepatit B ile beraber ortaya çıkabilecek kronik sorunların izlenmesi bakımından önem taşır.

HEPATİT B AŞISI YAPTIRMAK İÇİN HANGİ TESTLERİ YAPTIRMALI ?

· HbsAg
· Anti-HBs

Hepatit B aşısı yukarıdaki iki testte negatif olduğunda yapılmalıdır.

Kısaca hatırlatma yapmak gerekirse, HbsAg nin POZİTİF olması yeni veya eskiden geçirilmiş bir hastalığın olduğunu, Anti-Hbs POZİTİF olması hastalığa karşı bağışıklığı gösterir. Eğer kişi aşı yaptırmış veya hastalıkla karşılaşmış ise Anti-Hbs POZİTİF dir. Ayrıca hepatit B virüsü ile yeni bir enfeksiyon şüphesi var ise bu testler hemen sonuç vermeyebilir. Bu sebeple yeni enfeksiyon şüphesinde, HBV DNA bakılması en duyarlı testtir. İlaveten HbsAg ve Anti-Hbc IgM bakılması gerekir. Bu sonuçlara bakılarak koruyucu serum (hepatit B koruyucu immunglobin) ve aşı yapılmalıdır.

TEDAVİ:

Hepatit B tedavisinde süreç akut(yeni) veya kronik(uzamış) hepatit enfeksiyonuna göre ikiye ayrılır.

KRONİK HEPATİT B ENFEKSİYONUNUN TEDAVİSİ:
Unutulmaması gereken en önemli unsur, kronik hepatit B enfeksiyonu olan kişilerin sürekli olarak hekim kontrolünde olması gerektiğidir. Burada önemli olan hepatit B virüsünün zaman içersinde karaciğer ve kanda artabileceği ve aynı zamanda da karaciğeride etkileyebileceği gerçeğidir. Hekiminiz karaciğer fonksiyonlarınızla ilgili verileri monitörize etmek için sizi periyodik olarak kontroller çağıracaktır. Özellikle kronikleşen hepatit B enfeksiyonuna maruz kalan her 3 kişden birinde kronik hepatit B belirtileri mevcuttur. Ve bu hastalarında büyük bir kısmında siroz karaciğer yetersizliği ve karaciğer kanseri görülme riski son derece yüksektir. Temel hedef virüs çoğalmasını durdurup ortaya çıkması muhtemel karaciğer hasarını minimuma indirmektir. Kronik hepatit B enfeksiyonunda tablet (ilaç) tedavisi 2 ilaç ile olur.

· interferon alfa-2b

· lamivudine

İNTERFERON ALFA-2B

Son zamanlara kadar klasik kronik hepatit B enfeksiyonunda kullanılan bir ilaçtır. İnterferon virüsün çoğalma yeteneğini azaltır. Aynı zamanda vücut savunma sisteminin cevabını artırır. Teadvi edile kronik hepatit B enfeksiyonlu kişilerin yaklaşık % 35 inde virüsün çoğalmasını bu ilacın durdurduğu gösterilmiştir. Lamivudine ile beraber giden interferon tedavisinde tedavi süresinin kısaldığı yine bilim admalarınca gösterilmiştir. Enjeksiyon yolu ile alınması lamivudine göre bir dezavantajdır. Yinede tedavide interferon uygulanması hekiminizin karar vereceği bir durumdur. Özellikle interferon şddetli derecede siroz vakalarında iyi seçim değildir. Ayrıca erken yaşlarda hepatit B virüsünü kapan kişilerde de iyi sonuç vermediği belirtilmektedir. İnterferon tedavisinin yan etkileri;

· Gribal enfeksiyona benzer belirtiler
· Depresyon
· İştah kaybı
· İshal
· Halsizlik
· Saçlarda zayıflama
· Lökosit ve trombosit sayısında azalma
· Bulantı
· Kuma

LAMİVUDİNE
Gittikçe artan bir reçeteleme trendine sahip bir ilaç olan lamivudine başlangıç tedavisi olarak kullanılmaya başlanmıştır. İnterferon tedavisi alamayacak yada interferon kullanmak istemeyen hastalara uygulanabilir. İnterferonun tersi olarak sirozu olan hastalarda rahatlıkla kullanılabilir. Tabletler şeklinde ağızdan alınması kullanım kolaylığı sağlar. Yan etkisi hemen hemen olmayan bir ilaçtır. Ancak lamivudine tedavisikesildiğinde hastaların ortalama %75 inde hepatit B virüsü çoğalmaya başlar. Tedavi sırasında lamivudine ne direnç gösteren yeni virüs versiyonları ortaya çıkmaktadır.

TRANSPLANTASYON (KARACİĞER NAKLİ)
Kronik hepatit B enfeksiyonu ve beraberinde ortaya çıkabilcek siroz, karaciğer yetersizliği gibi durumlarda hastalara karaciğer nakli gerekebilir. Sanırız bu cümle bile hepatit B aşısının ne denli önemli olduğu konusunda size bir fikir vermiştir.

HEPATİT B DEN KORUYUCU BAZI TEDBİRLER
·Cinsel ilişki sırasında kondom(kaput, prezervatif) kullanımı
·Enjektör iğnelerinin doğru şekilde depolanarak atılması (özellikle tıbbi atıklara dikkat edilmesi gerekmektedir.)
·Kan ve kan ürünleri ile uğraşan kişilerin latex veya plastik eldiven kullanması
·Diş fırçası, jilet ve usturaların temizliğine dikkat edilmesi ve diğer insanlarla paylaşılmaması (özellikle berberlerin hijyene dikkat etmesi gerekmektedir. Kozmetikle ilgili yerlerde kuaför, berber,manikür -pedikür yapılan yerlerde aletlerin temizliğine dikkat edilmesi gerekir)
·Uyuşturucu kullanımın önlenmesi ve kullananlara yönelik toplumsal eğitimler

HEPATİT B AŞISI :

Hepatit B aşısı 3 dozluk uygulama gerektiren bir aşı bu üç dozun sonunda % 95 oranında koruyuculuk sağlar. Bu üç doz en az 12 yıl kişileri hepatit B den korumaktadır.
Yeni doğan bebekler, tüm yetişkinler, uyuşturucu kullananlar, son 6 ay içersinde birden çok seks partneri olan kişiler ve cinsel yolla bulaşan bir hastalığa sahip olanlar, homoseksüeller, biseksüeller , hemofili hastaları, diyaliz hastaları, tüm sağlık çalışanları, hapishane çalışanları ve hapishane mahkumları, özürlü bakım evleri personeli, dünya üzerinde hepatit B açısından riskli bölgelere seyahat eden kişiler...hepatit B aşısını ivedilikle yaptırmalıdır.

AŞILANMA SONRASI HEPATİT B YE KARŞI BAĞIŞIKLIK OLUŞUP OLUŞMADIĞI TESPİT EDİLEBİLİR Mİ? KİMLERDE BU TESPİTLER GEREKLİDİR ?

EVET...antikor titresi denilen aşıya karşı yanıtın oluşup oluşmadığını anlamak için hekiminiz testler isteyebilir. Bu rutin bir uygulama değildir. Aşının % 95 oranında tuttuğunu belirtmiştik. Ancak bazı riskli gruplara aşının tutma oranını gösteren testler istenebilir. Sağlık çalışanları, kronik hepatit B enfeksiyonu olan seks partnerine sahip kişiler, vücut savunma sisteminde ciddi değişimler olan kişilerde aşının tutup tutmadığını anlayıcı testler istenebilir. Ayrıca hepatit B aşısından sonra bağışıklanmadığınız gibi bir inancınız varsa hekiminizle tartışın, gerekli görülürse aşının bağışıklık oluşturup oluşturmadığını testlerle sınayabilirsiniz.

AKUT HEPATİT B ENFEKSİYONUNDA TEDAVİ:
Akut hepatit B enfeksiyonunda belirgin bir tıbbi tedavi yoktur. Tedavi daha çok destekleyici yöndedir. Bu tedavide en önemli unsurlardan biri evde tedavidir. Bu tedavi hastalığın yayılması ve şikayetlerin rahatlaması üzerine inşa edilmelidir.

HEPATİT B VE EVDE TEDAVİ:
Ev tedavisinde ; aktivitelerinizi yavaşlatın, yorucu hareketlerden kaçının, yorulduğunuzda hareketleriniz yavaşlatarak dinlenin. Ancak evde iken yatak istirahatı zorunlu değildir. Akut (yeni) dönemde okula ve gitmeyin. Şiddetli ve stresli egzersizlerden kaçının.

AKUT HEPATİT B ENFEKSİYONUNDA DİYET:
Hepatit ve diyet. Ne tür bir hepatit diyeti uygulamalıyım en çok sorulan sorulardan biridir. En önemli unsurlardan biri akut hepatit diyetinde (hepatit B diyeti) sıvı alımıdır. Bulantı ve kusmanın yaratacağı sıvı kaybı yerine konulmalıdır. Protein orano düşük, kalori oranı yüksek bir hepatit diyeti hekimler tarafından önerilmektedir. Eğer içtiğinizde rahatsızlık vermiyorsa doğal meyve suları alınabilir. Ayrıca çorba içilebilir. BU DÖNEMDE EN ÖNEMLİSİ ALKOL VE KARACİĞERİ RAHATSIZ EDECEK İLAÇLAR KULLANMAMAKTIR. BU DURUM KARACİĞER İLTİHABI VE KARACİĞER ZARARINI ARTIRACAKTIR. Burada en önemli unsur ilaç alınımınızı hekiminizle konuşarak ayarlamanızdır. En doğrusu hekiminizle konuşarak çözmeye çalışın. Alkolden ise en az 4-5 ay uzak durmanız gerekecektir.

FULMİNAN HEPATİT:
Bazen akut hepatit B enfeksiyonu fulminant hepatit denilen bir forma dönüşür. 1-2 hafta içinde akut karaciğer yetmezliği ortaya çıkaran bir durumdur. Fulminant hepatit te ölüm oranı yüksektir. Karaciğer transplantasyonu ile hastaların kurtulması mümkün olabilir.

HBV DNA TESTİNİN ÖNEMİ: (HEPATİTB dna testi)
Yeni alınmış bir hepatitb hastalığında bu testin yüksek olması bulaşıcık oranın yüksek olduğu anlamındadır. Kronik hepatitb hastalığı olan kişilerde ise yüksek olması hepatitin derecesinin yüksek olduğunun göstergesidir. Bu durumda tedavi başlanmalıdır. Ve tedavinin etkilerini de ölçmenin en iyi yolu HEPATITB DNA testidir.
HEPATİT B
Hepatit B virüsü ile ortaya çıkan karaciğer hücre iltihabı ve hasarı hepatit B hastalığı olarak tanımlanır. Ülkemizde taşıyıcılık oranı %3 ile %7 arasındadır.
HEPATİT B NASIL BULAŞIR ?
İnsandan insana vücut sıvıları yolu geçer:
Kan
Semen (meni)
Vajinal sıvı ve salgılar (adet kanı dahil)
Doğum sırasında anneden bebeğe geçiş (perinatal hepatit hastalık, hepatit, hepatit a, hepatit b, hepatit c, siroz, tedavi

26 Mart 2007 Pazartesi

Hepatit A

Hepatit A Virüsü Hepatit A virüsü (HAV) fekal ve oral yollardan bulaşır. Kontamine sular sık rastlanan bir enfeksiyon kaynağıdır. HAV göl sularında 4 haftaya kadar enfeksiyöz olma özelliğini korur. Kuluçka süresi 14-15 gündür. Parenteral bulaşma istisnadır. Yaşam standardının yükselmesi ve hijyen koşullarının iyileşmesine bağlı olarak toplumun kontaminasyonu geçtiğimiz on yıllar içinde önemli ölçüde azalmıştır. Hepatit A'ya karşı antikorlar 18 yaşın altındakilerin % 5'inden azında, ve 70 yaşın üzerindekilerin % 75'inden fazlasında bulunur.

TANI Antijen: Hepatit A virüsü, prodrom döneminde dışkıda gösterilebilir. Kanda genellikle gösterilemez çünkü aşikar hastalık döneminde virüs replikasyonu sona ermiştir. Bu nedenle söz konusu antijen için dışkıda veya kanda yapılan elektron optik veya immunolojik testler bilimsel çalışmalar dışında endike değildir.Antikorlar: IgM sınıfı spesifik antikorlar infeksiyon sonrasında 14 gün daha saptanabilir. IgM sınıfı antikorlar birkaç gün sonra ortaya çıkar. Bir kural olarak, IgG ve IgM sınıfı antikorlar aynı zamanda gösterilir. Bunlar mevcutsa ve hepatitin klinik kanıtları varsa, varlığı hepatit A'yı gösteren IgM sınıfı antikorlar için bir test yapılır.

KLİNİK GİDİŞ Olguların % 99'dan fazlasında hepatit A 3 ay içinde spontan olarak iyileşir. Olguların % 0.1'inden azında fulminan hepatit görülür. Sarılık, olguların % 90 kadarında vardır. Yüzde 95'inden fazlasında transaminaz eğrileri bir zirve yapar ve hızla normale döner. Fulminan hepatitten sonra gürültüsüz bir karaciğer sirozu gelişebilir.

TEDAVİ Spesifik tedavi yoktur. Fulminan hepatitte yoğun tıbbi tedavi endikedir. Komplike olmayan olgularda medikal zeminde kesin yatak istirahati gerekli değildir.

PROFİLAKSİ Endemik bölgelere seyahat edenler için aktif aşılama ile profilaksi yapılabilir. Başlangıçta 1ml enjeksiyonu takiben 2-4 hafta ve 6-12 ayda enjeksiyonlar uygulanır. Aşılamanın başarı oranı %95'in üstündedir. Gamma globulin preparatları ile pasif inokülasyon (0.1 ml/kg vücut ağırlığı veya 5.0 ml im) bugün nadiren endikedir. Enfeksiyon ortaya çıkmış olduğundan ev koşullarında bu uygulama genellikle başarılı olmaz. Bulaşmayı önlemek için hijyen koşullarını düzeltici önlemlere derhal uyulması önerilir. Hijyen önerilerine sıkı bir şekilde uyulması ve aktif aşılama en iyi profilaksidir.

1 Mart 2007 Perşembe

Hepatit Sözlük

Abbott GenoticsTM Testi
HBV DNA ölçümünde kullanılan bir hibridizasyon testi. Duyarlık sınırı yaklaşık 1 ml kanda 106 genom eşdeğeri kadardır.
Akut
Bireyin önceden mevcut fiziksel veya tıbbi durumunda birdenbire ve hızla ortaya çıkan, genellikle olumsuz yöndeki bir değişiklik.
Akut Hepatit
Başlangıçtaki HBV enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen hastalık.
Alanin Transaminaz (ALT)
Zarar gören karaciğer hücrelerinden serbest kalan bir enzim;karaciğer hücre hasarını gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Albümin
Karaciğerde sentez edilen bir kan proteini; genellikle karaciğer fonksiyonunu gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Alkali Fosfataz
Karaciğerden ve diğer dokulardan kana karışan bir enzim;safra yollarındaki veya hepatositlerdeki hasarı gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Anti-HBc
Hepatit B virüsünün HBcAg'ye karşı yapılan antikor.
Anti-HBe
Hepatit B virüsünün HBeAg'ye karşı yapılan antikor.
Anti-HBs
Hepatit B virüsünün HBsAg'ye karşı yapılan antikor.
Antijen
Antikor yapımını uyaran enfeksiyöz organizma kökenli bir protein ya da bir toksin.
Antikor
Bağışıklık sistemi tarafından yapılan ve genellikle yabancı bir antijene bağlanıp onu nötrleştirme amacını güden bir protein kompleksi.
Asit
Periton boşluğunda, çoğu zaman portal hipertansiyon nedeniyle aşırı sıvı birikmesi.
Aspartat Transaminaz (AST)
Zarar gören karaciğer ve kas hücrelerinden serbset kalan enzim; karac.ğer veya kas hücre hasarını gösteren bir gösterge olarak kullanılır.
Bilirübin
Hemoglobinin normalde karaciğer tarafından temizlenen yıkım ürünü; karaciğerde birikererk sarılığa neden olabilir.
Biyopsi
Laboratuvarda analiz amacıyla küçük bir doku parçasının alınması.

Child-Pugh Score
Sirozda karaciğer foksiyonunu asit, bilirübin, protrombin zamanı ve ensefalopati gibi parametrelere göre derecelendirme sistemi (A,B,C)
Chiron bDNA Testi
HBV DNA ölçümünde kullanılan hibridizasyon testi; duyarlılık sınırları 1 ml kanda 105-106 genom eşdeğeri arasındadır.
Dallanmış-zincirli DNA
Chiron HBV DNA testinde sinyal güçlendirilmesinde kullanılan birçok dalı olan DNA molekülü.
Dekompansasyon
Karaciğerin normal foksiyon görme yeteneğini kaybetmesi; şiddetli akut hastalığı veya ilerlemiş kronik hastalığı işaret eder.
Deoksiribonükleik Asit (DNA)
Bazı virüslerin ve daha yüksek evrim düzeyindeki organizmaların genetik materyalini (genom) oluşturan bir deoksiribonükleotid polimeri.
Direnç
Daha önce duyarlı bir mikroorganizmanın, mutasyon sonucunda anti-enfektif ajanlara duyarlılığını yitirmesi.
Enantiomer
Birbirinin aynı, ancak aynadaki görüntüsü şeklinde olan bir molekül çifti(lamivudin, saf bir enantiomerdir)
Endemik
Bir popülasyonda sürekli olarak mevcut bulunan, ancak yüksek düzeyde morbidite veya mortaliteye yol açmayan hastalığı anlatan bir sıfat.
Evre (karaciğer hastalığının)
Karaciğer hastalığının seyri içinde, geriye dönüşsüz karaciğer hasarının boyutlarını gösterir; HAI skorunun 4. komponenti (fibroz) ile belirtilir.
Fibroz (karaciğerde)
Karaciğerde, genellikle hepatosellüler nekroz görülen (karaciğer hücrelerinin zarar gördüğü veya tahrip olduğu) alanlarda gelişen fibroz doku çoğalması.
Fulminant
Hızla başlayan, çok ağır seyreden (bir hastalık)
Fulminant hepatit B
Karaciğer fonksiyonunun, genellikle akut HBV enfeksiyonuna eşlik edecek şekilde birdenbire ve çabucak bozulması, yüksek bir morbidite ve mortaliteye sahiptir.
Genom
Bir organizmanın genetik bilgilerini taşıyan nükleik asit (genellikle DNA)
Genom Eşdeğeri
Bir virüs genomundakine eşdeğer hepatit B virüsü DNA'sı (örneğin 1ml'de 106 genom eşdeğeri, mililitrede 106 virion demektir)
Genotipik Direnç (lamivudin)
Hastalarda, in vitro lamivudin direncine sahip olduğu bilinen HBV mutantlarının mevcut olması (klinik dirençli eşanlamlı değildir.)
Hepatik
Karaciğer ile ilgili
Hepatit B virüsü (HBV) DNA
Virüsün genomik DNA'sı her viriyonda kısmen çift sarmallı bir molekül bulunur.
HBV Polimeraz
HBV genomunun (genetik materyalinin) çoğalmasında rol oynayan virüs proteini.
HBV DNA Polimeraz
HBV genomunun (genetik materyalinin) çoğalmasında rol oynayan virüs proteini.
Hepadnavirüs
HBV'yi ve çeşitli hayvanlarda enfeksiyon yapan benzerlerini içeren virüs ailesi.
Hepatit
Karaciğer iltihaplanması
Hepatit B kor-antijeni (HbcAg)
Virüs partikülünün yapısal çerçevesini oluşturan virüs proteini.
Hepatit B e-antijeni (HbeAg)
Kanda ve karaciğerde bulunan, vironlarda bulunmayan bir virüs proteini; virüsün çoğalmakta olduğunu gösteren serolojik bir işarettir yapısal olarak HbcAg ile bağlantılıdır.
Hepatit Virüsü
Hepatit yaptığı bilinen ve A,B,C,D,E ve G harfleriyle tanımlanan 6 virüsten biri.
Hepatit B virüsü
Hepatit B etkeni
Hepatit B virüsü DNA'sı (HBV DNA)
Viral genomik DNA'dır; her vironda yalnızca kısmen çift şeritli DNA molekülü vardır.
Hepatit B yüzey antijeni (HbsAg)
Vironlarda ve dolaşımdaki kanda bulunan bir virüs proteini;devam etmekte olan HBV enfeksiyonunun serolojik işareti olarak kullanılır.
Hepatoselüler Nekroz
Karaciğer hücrelerinin patolojik ölümü
Hepatosit
Karaciğer hücresi;HBV enfeksiyonundaki primer konak.
Histolojik Aktivite İndeksi
Karaciğer hastalığının miktarını veya histolojik muayene sonuçlarını belirlemek için Knodell sisteminden yararlanılarak kullanılan puanlama yöntemi.
Histopatoloji
Biyopside veya ölümden sonra alınarak özel boyalarla boyanan doku örneklerinin incelenmesi yoluyla yapılan değerlendirme.
HIV
İnsan bağışıklık eksikliği virüsü.
İkterik
Sarılıklı
İltihap
Enfeksiyon etkenlerine veya tahriş edici maddelere tepki olarak bir dokuda iltihap hücrelerinin ve sitokinlerin toplanmasıdır.
İnterferon
Doğal immünomodülatör protein ailelerinden biri; bağışıklık sistemini uyarmak için tedavi amacıyla çeşitl, interferon tipleri kullanılmaktadır.
İntralobüler Nekroz
Karaciğer lobüllerinden birinin içerisindeki hücrelerin ölmesi.
Karaciğer Ensefalopatisi
İlerlemiş karaciğer hastalığının, reversibi nöropsikiyatrik komplikasyonu; karaciğerdeki metabolizmanın veya temizlik fonksiyonunun bozulması sonucu kanda atık madde(amonyak) birikmesine bağlıdır.
Karaciğer Fonksiyon Testleri
Karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek amacıyla yapılan kan testleri.
Klinik Direnç (Zeffix'e karşı)
Tedavi sırasında lamivudine dirençli HBV suşlarının ortaya çıkması sonucu, bir süre baskı altında kalan HBV DNA konsantrasyonunun birdenbire yükselmesi.
Knodell Skoru
Histopatolojik örneklerin incelenmesi sırasında karaciğer hastalığının derecesini belirlemek için kullanılan bir sistem.
Kovalent Olarak Kapalı
HBV DNA genomunun, hepatosit çekirdeğinde bulunduğu Sirküler DNA (cccDNA) sıradaki moleküler şekil; tüm HBV transkripsiyonu ve replikasyonunda kalıp olarak kullanılır.
Kronik HBV Taşıyıcısı
Kronik HBV enfeksiyonuna ait serolojik işaretlerin mevcut olduğu kişi.
Kronik Hepatit B
Uzun süre devam eden HBV enfeksiyonu. Serumda en az 6 ay arayla yapılan iki HbsAg testinin pozitif sonuçlanmasıyla teşhis edilir.
Lamivudin
Sentetik bir deoksisitozin analoğunun saf (-)- enantiomeri; güçlü ve selektif HIV ve HBV inhibitörü
Lokus
Moleküler biyolojide bir organizmanın genomu içinde özel bir bölge
Nekro-Enflamatuar Puan
Histopatolojik aktivite indeks puanı; Knodell sisteminin iltihap parametrelerinin miktar olarak belirlenmesi (fibroz hariç) Karaciğer biyopsisi örneklerindeki hücre hasarı veya ölümü (nekroz) ve lökosit infiltrasyonu (iltihap) puanı.
Nekroz
Hücre (doku) dökümü
Normalin Üst Sınırı
Bir hastalık işareti, biyokimya ya da hemataloji testine ait normal referans aralığının üst sınırı.
Nükleozid Analoğu
Nükleik asitlerin doğal yapı taşlarından birine benzeyen, sentetik bileşik.
Nükleotid
DNA'nın doğal yapı taşı; fosforillenmiş nükleozid.
Ortotopik Karaciğer Nakli
Hastalıklı bir karaciğerin çıkarılarak yerine, normal bağlantılarıyla birlikte sağlıklı bir karaciğer yerleştirilmesi.
Ördek Hepatit B Virüsü (DHBV)
İnsan hepatit B virüsünün hayvandaki benzeri; deneysel çalışmalar sırasında hepadnavirüs ailesinin biyolojisinin incelenmesinde kullanılır.
Periportal Nekroz
Portal damarları çevreleyen bölgedeki karaciğer hücrelerinin hasar görmesi.
Polimeraz Zincir Reaksiyonu
Bir nükleik asitin kolayca tanımlanabilmesi için çok fazla miktarda yapılmasını sağlayan, son derece duyarlı bir teknik.
Portal Hipertansiyon
Karaciğer portal damar sistemindeki kan basıncının aşırı yüksek olması; çoğu zaman fibroz veya siroza eşlik eden karaciğer-içi obstrüksiyonlara bağlıdır.
Portal İltihap
İltihap hücrelerinin karaciğer portal damarları çevresindeki bölgelere yerleşmesi.
Portal Venler
Dalaktan, safra kesesinden, pankreastan ve sindirim kanalının aşağı bölümlerinden gelen kanı karaciğere taşıyan damar sistemi.
Pre-Genomik RNA
cccDNA'nın transkripsiyon meydana gelen HBV RNA.HBV DNA sentezi için kalıp ödevini görür. Lamivudin, pregenomik RNA'dan HBV DNA'sının meydana gelmesini engeller.
Protrombin Zamanı
Pıhtılaşma ölçüsü; HBV hastalığla birlikte bu zamanın uzaması, karaciğer hücre fonksiyonunun azaldığını, yani ilerlemiş karaciğer hastalığını işaret eder.
Retrovirüs
Çoğalma siklüsünde, RNA genomunun revers transkripsiyon yoluyla (DNA varlığında DNA sentezi) meydana geldiği virüs; HIV, bir retrovirüstür.
Ribonükleik Asit (RNA)
Protein sentezinin eşlik ettiği birçok fonksiyona sahip ribonükleotid polimeri; aynı zamanda HIV ve grip (influenza) virüsü gibi bazı virüslerin genetik materyalini (genom) oluşturur.
Sarılık (İkter)
Dokularda bilirübin birikmesi sonucu derinin, gözlerin veya mukozaların sarı renk alması.
Serokonversiyon
Kandaki bir proteinin (antijenin) kaybolması birlikte buna karşı meydan gelmiş antikorların ortaya çıkması; örneğin HbeAg serokonversiyonu.
Siroz
Karaciğerde yaygın fibroz ve nodül oluşumu; normal karaciğer mimarisinin ortadan kalkması. Kronik hepatit B komplikasyonu.
Viral Hepatit
Virüs enfeksiyonu sonucu gelişen hepatit.
Viremi
Kanda virüs bulunması.
Virolojik İşaret
Enfekte eden virüsün moleküler işareti, hastalıktan farklı olarak hastanın klinik durumunu gösterir.
Virion
Enfeksiyöz virüs partikülü; virüs ve konak proteinleriyle viral genomu (RNA veya DNA) içerir.
Virüs
Bir nükleik asit genomuyla bir veya daha fazla sayıda virüse özgü protein içeren, ışık mikroskopuyla görülemeyen enfeksiyon etkeni.
YMDD
HBV polimeraz molekülünde bulunan ve mutasyon geçirdiğinde lamivudine dirençli HBV suşlarını meydana getiren amino asit sırası (tirozin-metionin-aspartat-aspartat)

Hepatit C ( Sarılık )

 
xx